Τα σχολικά χρόνια των γονιών μας (1970-1980)

Όταν διαβάσαμε τη Νέα Παιδαγωγική του Ν. Καζαντζάκη στην τάξη του Α3, τα παιδιά εξέφρασαν την απορία για την αυστηρότητα των δασκάλων στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου. Οι δικές τους εμπειρίες από το σχολείο είναι πολύ διαφορετικές. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές νευριάζουν καμιά φορά και φωνάζουν, αλλά ποτέ δεν χτυπούν τα παιδιά και οι τιμωρίες είναι σπάνιες. Βέβαια, όπως και τότε έτσι και τώρα συνεχίζει να υπάρχει η εξέταση, τα διαγωνίσματα, οι πλάκες, τα αστεία, οι παραστάσεις, κλπ. 

-Αλήθεια, έχετε ποτέ ρωτήσει τους γονείς και τους παππούδες σας για τα μαθητικά τους χρόνια;

Η ερώτηση αυτή έδωσε το έναυσμα για μια σειρά συνεντεύξεων και αφηγήσεων που συνέλεξαν τα παιδιά από τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους γονείς τους μαζί με λιγοστές φωτογραφίες, πολύτιμα ενθύμια αλλά και εύγλωττοι μάρτυρες μιας άλλης εποχής. Διαβάσαμε, ακούσαμε και συζητήσαμε τα κείμενα και τις συνεντεύξεις μέσα στην τάξη και σας τα παρουσιάζουμε ανά δεκαετία.

Το σχολείο παλιά...

Συνέντευξη της κας Βίκυς Αντωνοπούλου στην κόρη της Ειρήνη Χαντζαρίδου

-Γεια σου μαμά, θα σου κάνω κάποιες ερωτήσεις για το Δημοτικό σχολειό που πήγαινες. Καταρχήν ποια χρονιά φοίτησες;

-Στο Δημοτικό πήγα από το 1977-1983.

-Ωραία! Πήγαινες σε Ιδιωτικό ή σε Δημόσιο σχολείο;

-Πήγαινα σε Ιδιωτικό σχολείο, γιατί στην γειτονία δεν υπήρχε Δημόσιο.

-Εμ… Θα σου κάνω κάποιες ερωτήσεις για τους δασκάλους. Ήταν αυστηροί και με ποιους τρόπους σας κρατούσαν ήσυχους;

-Οι δάσκαλοι εκείνη την εποχή ήταν πολύ αυστηροί και χρησιμοποιούσαν μια μέθοδο για να μας κρατούν ήσυχα, ασυνήθιστη για τα δικά σας χρόνια, αυτή η μέθοδος ήταν το να βαράνε τα παιδιά με βέργες δηλαδή κλαδιά δέντρων.

-Σας έβαζαν τιμωρίες και αν ναι ποιες ήταν αυτές;

-Φυσικά και μας έβαζαν τιμωρίες, πολλές τιμωρίες για την ακρίβεια. Μερικές από αυτές ήταν: να καθόμαστε όρθια στην γωνία, να κάτσουμε παραπάνω ώρες στο σχολείο, να γράψουμε στον πίνακα ή στο τετράδιο μας πολλές φορές αυτό που μας έλεγε ο  δάσκαλός μας. Μια ακόμα τιμωρία, η χειρότερη από όλες, ήταν η κιμωλία στο στόμα, δηλαδή οι δάσκαλοι μας ανάγκαζαν να βάλουμε την κιμωλία στο στόμα μας, χωρίς όμως να την καταπιούμε.

-Κάνατε συχνά αταξίες στην τάξη ή επειδή σας έβαζαν τιμωρίες όχι;

-Γενικά αν και μας βάραγαν συχνά, κάναμε πολλές αταξίες στην τάξη, βασικά έκαναν οι άλλοι, εγώ ήμουν από τα ήσυχα κορίτσια, όμως αν κάποιος δεν ομολογούσε ότι έκανε αταξία, έφταιγε όλη η τάξη.

-Πες μας μερικά πράγματα που είχαν συμβεί στην τάξη σου.

Ευχαρίστως! Μια φορά στην τάξη μου, πρώτη Δημοτικού πήγαινα τότε, ένα παιδί σφύριξε. Τότε η δασκάλα μας άρχιζε να φωνάζει: «Ποιος το έκανε αυτό;», κανείς μας όμως δεν μαρτύρησε. Έτσι η δασκάλα νευριασμένη, μας σήκωσε όρθια: «Ανοίξτε παλάμες» μας είπε, και μας χτύπαγε ένα-ένα με την βέργα. Όμως και οι συμμαθητές μου δεν σταματούσαν να κάνουν αταξίες και έτσι καμιά φορά την πληρώναμε εμείς τα ήσυχα παιδία.

-Εσένα δηλαδή σε έβαλαν τιμωρία χωρίς να κάνεις τίποτα;

-Ναι, μια φορά γύρισα και κοίταξα την διπλανή μου και με βάρεσαν με την βέργα. Μια άλλη φορά επειδή χαμογέλασα στην φίλη μου, μου έβαλαν κιμωλία στο στόμα.

-Τώρα θα σε ρωτήσω κάποια πράγματα για τα μαθήματα, αν σου άρεσαν ή αν ήταν εύκολα και ποια είναι η γνώμη σου για το σχολείο;

-Λοιπόν τα μαθήματα ήταν πολύ δύσκολα και μεγαλύτερου επιπέδου από την ηλικία μας και γενικά δεν μου άρεσε κανένα μάθημα λόγω των καθηγητών μίσησα και το σχολείο. Γενικά οι λειτουργίες του δεν ήταν καλές.

-Ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις σου! Με έκαναν να καταλάβω πόσο τυχερή είμαι σαν μαθήτρια αυτήν την χρονική περίοδο.

-Εγώ ευχαριστώ που με έκανες να θυμηθώ τα ‘καλά’ και τα ‘άσχημα’ της χρονιάς του Δημοτικού.

Εμπειρίες και βιώματα από το σχολείο που πήγαν οι γονείς μου 

Αφήγηση του Θανάση Σαργκσιάν για τα σχολικά χρόνια των γονιών του, Άρμεν Σαρκισιάν & Γκαϊανέ Τσιλιγγαριάν, στο Ερεβάν, πρωτεύουσα της Αρμενίας. 

Το σχολείο που πήγανε οι γονείς μου ήτανε ΑΡΜΕΝΙΚΟ. Ήταν γεμάτο με πολλά δέντρα και με πολλά κτίρια. Στο σχολειό οι δάσκαλοι ήταν πολύ αυστηροί. Είχανε μόνο έναν δάσκαλο και άλλον έναν για να προσέχει τα παιδιά για να μην κάνουν βλακείες. Ο μπαμπάς μου μου είχε πει ότι οι δάσκαλοι στα αγόρια ήταν πιο αυστηροί ενώ στα κορίτσια πιο χαλαροί, δηλαδή αν ένα αγόρι έκανε μια αταξία, έτρωγε ξύλο (μεταφορικά), όμως τα κορίτσια απλώς τα στέλνανε στο γραφείο. Τότε δεν δίνανε αποβολές απλώς ενημέρωναν τους γονείς. Ο μπαμπάς μου με τους συμμαθητές του, μια φορά είχαν ρίξει ένα αυγό πάνω στον "ΣΕΚΙΟΥΡΙΤΑ" . Τότε έφαγαν ένα ωραίο κουλούρι με σουσάμι στον βαθμό τους!

Επίσης, όταν έγινε ο σεισμός στην Αρμενία  (07/12/1988) πάνω από 10 ρίχτερ, το σχολείο χωρίστηκε στη μέση και αναγκάστηκαν να πάνε αλλού ή να φτιάξουν ένα άλλο σχολείο.

 

Αφήγηση της Ζωής Παπαγεωργοπούλου για τα σχολικά χρόνια της μητέρας της κας Μελίνας Κονσολάκη

Τη  δεκαετία του 70’ οι  δάσκαλοι ήταν πιο αυστηροί και πιο τυπικοί. Όταν οι μαθητές  ήταν ατίθασοι ο δάσκαλος τους έβαζε να γράψουν 100 φορές μία φράση ή ακόμα να  βλέπουν τον τοίχο με το ένα πόδι καθόλη τη διάρκεια του μαθήματος. Κάποιοι άλλοι ήταν  ακόμη πιο αυστηροί και βίαιοι χτυπώντας τα παιδιά στις ανοιχτές τους παλάμες με μία  μακριά  βέργα. 

Η  αταξία που ακόμα θυμάται η μητέρα μου, είναι όταν όλοι οι μαθητές της τάξης  άρχισαν  να  βήχουν και να παριστάνουν τους άρρωστους αλλά όταν τους  κατάλαβε ο δάσκαλος  για να  τους  τιμωρήσει τους έβαλε περισσότερα μαθήματα για  την επόμενη  μέρα.

Αυτό που έμαθε η μητέρα μου στο Δημοτικό είναι να μάθει να είναι φιλική με όλους, να  μην υπάρχει ανταγωνισμός, να βάζει στόχους στη ζωή της και να προσπαθεί να τους  πετυχένει.

Τα μαθήματα εκείνη την εποχή ήταν λιγότερα και  ευκολότερα. Για παράδειγμα στο  Δημοτικό οι μαθητές δεν διδάσκονταν Μουσική, Πληροφορική και ξένη γλώσσα. 

Όταν ήρθε η μέρα που θα πήγαινε 1η Γυμνασίου ένιωθε ενθουσιασμό για το καινούργιο περιβάλλον, αλλά και ανησυχία για τις δυσκολίες που θα εμφανιζόντουσαν στην συνέχεια της σχολικής χρονιάς.

 

Ευχαριστούμε τις κες Β. Αντωνοπούλου, Γκ. Τσαλιγγαριάν και Μ. Κονσολάκη για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών τους.