Λόγια και εικόνες ΙΙΙ: Ρατσισμός... και τώρα τι κάνουμε;

ρατσισμός ο [ratsizmós] Ο17 : η αντίληψη εκείνων που πιστεύουν ότι η δική τους φυλή είναι ανώτερη από τις άλλες που η φύση τις έχει καταδικάσει σε κληρονομική κατωτερότητα· (πρβ. φυλετικές διακρίσεις): Ο ~, παρόλο που είναι επιστημονικά αστήρικτος, αποτελεί σημαντικό παράγοντα πολιτικού ανταγωνισμού. H ιδεολογία του ρατσισμού μόνο μίσος και φανατισμό εμπνέει. || Kοινωνικός ~, για ανάλογη αντίληψη και συμπεριφορά σε βάρος κοινωνικών ομάδων που μειονεκτούν ή διαφέρουν.
[λόγ. < ιταλ. razz(ismo) -ισμός

φασισμός ο [fasizmós] Ο17 : 1. πολιτικοκοινωνικό σύστημα της άκρας δεξιάς, με έντονα αυταρχικό και εθνικιστικό χαρακτήρα, που καταργεί τον κοινοβουλευτισμό και τη δημοκρατία και βασίζεται στο μονοκομματισμό και στον ολοκληρωτισμό: Ο ~ αιματοκύλησε την Ευρώπη. Δε θα περάσει ο ~! 2. (ιστ.) δικτατορικό καθεστώς που, με αρχηγό το Mουσολίνι, επικράτησε στην Iταλία: Ο ιταλικός ~ κράτησε από το 1922 ως το 1943. 3. χαρα κτηρισμός αυταρχικής ενέργειας, πράξης ή καταπιεστικής, δεσποτικής συμπεριφοράς: Ο κοινωνικός / καθημερινός ~ του άντρα απέναντι στη γυναί κα / των γονιών απέναντι στο παιδί.
[λόγ. < ιταλ. fascismo (-ismo = -ισμός)]
 Από το λεξικό της κοινής νεοελληνικής του Μ. Τριανταφυλλίδη. (http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html)




Και τώρα, τι κάνουμε;

Με λένε Μιχάλη…

«Με λένε Μιχάλη. Γεννήθηκα το 1980 στην Αθήνα, στο «Μητέρα». Οι γονείς μου τότε έμεναν στο Παγκράτι. Μετά τη γέννα μου μετακομίσαμε στα Πατήσια. Οι γονείς μου είναι από τη Νιγηρία. Ο πατέρας μου ήρθε στην Ελλάδα για να σπουδάσει, τη δεκαετία του ΄70. Ύστερα από κάποια χρόνια έφερε και τη μητέρα μου. Από τα παιδικά μου χρόνια δεν θυμάμαι πολλά πράγματα. Στο δημοτικό τα πήγαινα μια χαρά με τα άλλα παιδιά. Μόνο όταν τσακωνόμασταν στο ποδόσφαιρο με στολίζανε με βρισιές του τύπου «αράπης» και τα σχετικά. Ήμουν ο μόνος μαύρος στο σχολείο μου. Θυμάμαι επίσης ένα σκηνικό. Μια μέρα, έπειτα από τσακωμό, κάποια παιδιά με είχαν βάλει στη μέση και με έβριζαν. Τότε ένα παιδί που τον έλεγαν Ηλία όρμησε εναντίον τους για να με υπερασπιστεί. Από τότε γίναμε κολλητοί φίλοι. Τα πρώτα χρόνια στο σπίτι μιλούσαμε νιγηριανά και αγγλικά. Αυτό όμως με εμπόδιζε για τα μαθήματα. Μέχρι που ο δάσκαλος κάλεσε τους γονείς μου και τους είπε ότι έπρεπε να μιλήσουμε ελληνικά στο σπίτι.

Με τα χρόνια επικράτησαν τα ελληνικά στο σπίτι μας. Ελληνικά και hiphop. Από εννέα χρόνων μιλώ μόνο ελληνικά. Μιλώ επίσης άψογα αγγλικά, ενώ τα νιγηριανά τα καταλαβαίνω αλλά δεν τα μιλώ πια. Το πάθος για τη μουσική το «κόλλησα», ίσως, επειδή μεγάλωσα ανάμεσα σε διάφορους γλωσσικούς ήχους. Στο γυμνάσιο παθιάστηκα με τα γκράφιτι, τη hip-hop και τη Dram΄Ν΄ Βase. Είναι χρόνια που περνούν διοργανώνοντας πάρτι και ανταλλάσσοντας κασέτες με τα φιλαράκια. Εκείνη την περίοδο μπήκε έντονα η θρησκεία στη ζωή μου. Μαζί της και η πρώτη υπαρξιακή σύγκρουση. Γιατί η θρησκεία έλεγε «ειρήνη υμίν», ενώ το hip-hop μιλούσε για εξέγερση. Η θρησκεία ήταν ευχή, το hip-hop δράση. Το hip-hop και τα γκράφιτι ήταν για μένα ένα είδος ξεσπάσματος. Τότε, για πρώτη φορά, άρχισα να γράφω στίχους. Έγραφα και για τον ρατσισμό. Ξαφνικά συνειδητοποίησα κάτι που είχα απωθήσει: το χρώμα της επιδερμίδας μου.

Το να είσαι μαύρος. Εγώ είμαι περήφανος που είμαι μαύρος. Το να είσαι μαύρος όμως σημαίνει ότι συναντάς μπροστά σου έναν τοίχο. Σημαίνει ότι πρέπει να ξοδεύεις πολλή ενέργεια για να πείσεις τους γύρω σου ότι δεν είσαι γεννημένος μόνο για να πουλάς CD και να παίξεις μπάσκετ. Ότι μπορείς να γίνεις γιατρός, λογοτέχνης, σχεδιαστής μόδας, οτιδήποτε. Το να είσαι μαύρος σημαίνει ότι ζεις με αυτό το χρώμα, το αναπνέεις, ότι δεν σε αφήνουν ποτέ να νιώσεις αόρατος. Τη μεγαλύτερη έκπληξη την προκαλείς όταν μιλάς ελληνικά χωρίς προφορά. Παθαίνουν πλάκα. Μερικοί κάθονται με το στόμα ανοιχτό και σε κοιτάνε σαν εξωγήινο. Τέλος πάντων… Ένα καλοκαίρι στη Σύρο. Η ανατροπή στη ζωή μου συνέβη ένα καλοκαίρι στη Σύρο.

Μόλις είχα τελειώσει το λύκειο. Ήθελα τότε να μπω στη Σχολή Καλών Τεχνών και άρχισα να κάνω ιδιαίτερα μαθήματα ελευθέρου σχεδίου. Το καλοκαίρι πήγα στη Σύρο για να δουλέψω στο εργαστήριο της δασκάλας μου. Έκανα βόλτα ένα απόγευμα, όταν ξαφνικά μπροστά στα πόδια μου σταμάτησε ένα αστυνομικό τζιπ. Βγήκαν έξω δυο αστυνομικοί και μου ζήτησαν τα χαρτιά. Είχα μαζί μου τη ληξιαρχική πράξη γέννησης. Θεωρούσα ότι ήταν αρκετή, αφού είχα γεννηθεί στην Ελλάδα. Με πήγαν στο Τμήμα. Μου είπαν ότι τα χαρτιά μου είναι ελλιπή. Ένας από τους αστυνομικούς μού είπε ότι θα με απελάσουν. «Πού θα με απελάσετε;» ρώτησα. «Στα σύνορα και να πας από εκεί που ήρθες», μου απάντησε. «Εγώ δεν ήρθα από πουθενά. Έχω γεννηθεί στην Ελλάδα», είπα. Δεν πήρα απάντηση. Απέλαση, σύνορα, όλα αυτά μου φαίνονταν σαν ταινία. Έφυγε η γη κάτω από τα πόδια μου και είχα κατατρομάξει. Έμεινα εκεί τρεις μέρες, στο σκοτάδι, κοιμόμουν χάμω, σε ένα μικροσκοπικό κελί με δυο Πακιστανούς που δεν μιλούσαν ούτε ελληνικά ούτε αγγλικά. Αυτές οι τρεις μέρες ανέτρεψαν τα πάντα μέσα μου. Με τη μεσολάβηση φίλων και δικηγόρων με άφησαν ελεύθερο. Τότε άρχισαν να με βασανίζουν τα ερωτήματα.

Ποιος ήμουν; Τώρα καταλάβαινα γιατί δεν με καλούσαν φαντάρο, όπως συνέβαινε με όλους τους φίλους μου. «Φίλε μου, εσύ είσαι ξένος», έλεγα στον εαυτό μου. Και πάλι δεν ήθελα να το πιστέψω όμως. Σκεφτόμουν ότι οι αστυνομικοί είχαν κάνει λάθος. Ήταν ένας μηχανισμός άμυνας για να μη διαλυθώ. Τα χαρτιά, τα χαρτιά, τα χαρτιά. Όταν εισέβαλε στη ζωή μου η λέξη χαρτιά και αλλοδαπός όλα καθάρισαν πλέον. Ρώτησα τους υπαλλήλους στον δήμο εάν μπορώ να βγάλω ελληνική ταυτότητα επειδή έχω γεννηθεί εδώ. Μου απάντησαν κοφτά: «όχι». Μετά ήρθαν οι ουρές, οι βεβαιώσεις, τα ένσημα, τα γραφεία, οι υπάλληλοι, η ατελείωτη αναμονή. Και όταν βγαίνει η άδεια παραμονής είναι ληγμένη. Ξανά ουρές, βεβαιώσεις, ένσημα, γραφεία, υπάλληλοι, ατελείωτη αναμονή. Με αυτά θα φας όλη τη ζωή σου.

Τα καλύτερα χρόνια σου φεύγουν κυνηγώντας τα χαρτιά. Δεν μπορείς να πας πουθενά. Τα όνειρα για το πανεπιστήμιο τα εγκατέλειψα γιατί κυνηγούσα τα χαρτιά. Με κάλεσαν το 2002 στη Γαλλία για να εκπροσωπήσω την Ελλάδα σε ένα φεστιβάλ θεάτρου δρόμου. Δεν πήγα γιατί δεν είχα χαρτιά. Ήθελα να ανοίξω μια δική μου δουλειά, δεν μπόρεσα γιατί δεν είχα χαρτιά. Τα ελληνικά είναι η γλώσσα σου… Νιώθεις σιγά σιγά να ανοίγει ένα χαντάκι ανάμεσα σε σένα και στους φίλους σου. Εκείνοι προχωράνε, κυκλοφορούν ελεύθεροι. Αυτό που για σένα αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου, γι΄ αυτούς είναι ένα τίποτα. Επειδή δεν έχεις κανονικά χαρτιά δεν μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον. Σκέψου τι κατάπτωση. Να είσαι είκοσι χρόνων και να μη μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον. Φθείρεσαι ανεπαίσθητα, γίνεσαι μικρός, κλείνεσαι στον εαυτό σου. Πρέπει να προσέχεις πολύ για να μη γίνεις ανθρωπάκι.

Για να μη δεις όλους τους γύρω σου ως εν δυνάμει εχθρούς. Ύστερα έρχονται άλλες ερωτήσεις. Τι είσαι; Γεννήθηκες εδώ, τραγουδάς τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας, στο σχολείο είπες ποιήματα για την 25η Μαρτίου. Και όμως σε θεωρούν αλλοδαπό. Στη Νιγηρία εσύ δεν έχεις πάει ποτέ. Τα ελληνικά είναι η γλώσσα σου. Τι είσαι λοιπόν; Πρέπει να είσαι τρεις φορές τρελός για να μην τρελαθείς. Πρέπει να παλέψεις με νύχια και με δόντια για να μην αφήσεις την πραγματικότητα να σε ξεκάνει. Τι κάνω αυτή τη στιγμή; Ασχολούμαι πολύ με τη μουσική και με το θέατρο του δρόμου. Τώρα δουλεύω στον «Κοσμοπολιτισμό», ένα πολιτιστικό κέντρο που διοργανώνει και πολλά ενδιαφέροντα event με μετανάστες καλλιτέχνες. Τα χαρτιά; Τα περιμένω ακόμα, εδώ και δυο χρόνια. Το μέλλον; Το μέλλον, φίλε μου, είναι τα όνειρά μου. Αυτά είναι η ασπίδα και η ελευθερία μου…»

του Gazmend Kapllani


Παρακολουθήστε το βίντεο της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ποια άποψη εκφράζεται σε σχέση με το δικαίωμα των παιδιών των μεταναστών στην ελληνική ιθαγένεια; Σε ποια επιχειρήματα πιστεύετε ότι στηρίζεται η άποψη αυτή;





Η έκφραση του μίσους για τους άλλους υπό καθεστώς ανωνυμίας δεν επιτρέπει τον διάλογο. Η πρόκληση σε τέλεση αξιόποινων πράξεων με στόχο την ηθική και φυσική ακεραιότητα άλλων ανθρώπων είναι ποινικώς κολάσιμη πράξη και σχετικά σχόλια έχουν παραπεμφθεί αρμοδίως.Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου


Εργασία
Το παρακάτω κόμικ δημιουργήθηκε από την καλλιτεχνική ομάδα της οργάνωσης Action Congo Hellas. Ποιος είναι ο στόχος του; Σας πείθει;

 


 








Τι θα απαντούσατε;

Σχόλια

  1. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε όλοι, ρατσιστές και μη, "κρυφοί" ή "φανεροί" είναι ότι κανένας μετανάστης που βλέπουμε στο δρόμο δεν ήρθε στη Ελλάδα για να κλέψει, να ζητιανέψει, να μας πάρει τη δουλειά, να μας κάνει κακό. Ο μετανάστης που θα δούμε να κάνει μια δουλειά -που σημειωτέον εμείς ΠΟΤΈ δε θα κάναμε- είναι γιατί αυτό είναι το μόνο που του μένει να κάνει. Δεν είναι η χώρα μας στόχος. Στόχος είναι η συνεχής μάχη για αξιοπρεπή ζωή. Δε μπορεί κάποιος να έχει περάσει τόσα δεινά, να φτάσει επιτέλους σε ένα στέρεο έδαφος, να προσπαθήσει να φτιάξει τη ζωή του και εμείς να τον κρίνουμε, να τον κυνηγάμε ή να τον κατηγορούμε. Τέλος, απλά ας σκεφτούμε ότι μπορεί κάποια στιγμή να βρεθούμε εμείς στη θέση του. Πολύ κλισέ φράση αλλά όπως δείχνει και το παραπάνω κόμικ, αυτό το παιδί -που σίγουρα κάποιο παρόμοιο συμβάν θα έχει γίνει στην πραγματικότητα- δε φανταζόταν ποτέ τέτοια ζωή. Χάθηκαν τα όνειρα του από τη μια στιγμή στην άλλη και εμείς, όχι μόνο οι Έλληνες, που μιλάμε εκ του ασφαλούς, ξέρουμε μόνο να κρίνουμε και να κοροϊδεύουμε. Δεν ξέρω αν ο στόχος του κόμικ, που είναι να μας κάνει να έρθουμε πιο κοντά στον κάθε μετανάστη και να δούμε την ουσία και όχι ο,τι φαίνεται, έπιασε τόπο, πάντως αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι θα έπρεπε να σκεφτόμαστε πέρα από "τα συμφέροντα της χώρας μας" και να κοιτάξουμε για λίγο τα προβλήματα όλων αυτών των ανθρώπων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είναι απίστευτο... Εγώ από τους προγόνους της οικογένειας που ήρθαν με τη Μικρασιατική καταστροφή, τους διωγμούς και τους ξεριζωμούς πως η συμπεριφορά του λαού προς αυτούς ήτα άθλια... Ενώ ήταν και εκείνοι Έλληνες τους φέρονταν σαν Τούρκους. Απ' ό,τι μου είπανε ο παππούς μου πήγαινε επί μήνες κάθε μέρα την ίδια ώρα το πρωί στο ίδιο εργοστάσιο κάπου στην Αθήνα για να πάρι τη δουλειά που ζητούσαν, αλλά λόγω της καταγωγής του η άπόρριψη ήταν καθημερινή. Βέβαια, μετά από πολλούς μήνες, τον δέχτηκαν. Επίσης θυμάμαι το θείο μου να έχει τυφλωθεί στο ένα μάτι από μια πέτρα που πέταξαν πάνω του μερικά παιδιά που έπαιζαν στο δρόμο. Δεν είναι άδικο; Δηλαδή, αν εγώ πετάξω μια πέτρα και τυφλώσω ένα μετανάστη, αυτός και η οικογένειά του τι έχει φταίξει; Η ιστορία μας έχει διδάξει πολλά πράγματα από λάθη πολλών λαών, ανάμεσά τους και ο δικός μας. Και επειδή η ίδια η ιστορία επαναλαμβάνεται, ενδεχομένως το νέο κύμα μετανάστευσης των νέων της Ελλάδας στο εξωτερικό να έχει την ίδια τύχη με το προηγούμενο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δημήτρη, τι γερό και εύστοχο επιχείρημα ιστορικό και ανατριχιαστικό τόσο, ώστε να σκεφτούμε όλοι μας (αν διαθέτουμε την υποτυπώδη έστω νοημοσύνη)ότι ο Άλλος έχει όνομα, έχει μια οικογένεια που τον περιμένει να ανοίξει την πόρτα και να μπεί στο σπίτι του, που κλαίει και χαίρεται και πονάει όπως ο καθένας μας, που το παλεύει είτε στη γη που γεννήθηκε είτε σε οποιοδήποτε χώμα πατάει, που έχει κάτω από το δέρμα του το ίδιο αίμα με όλους,που πονάει όταν δέχεται χτυπήματα, που....ατελείωτα που.Ο Άλλος είμαστε όλοι μας
    και γεννηθήκαμε φτιαγμένοι για να αγαπάμε και όχι για να μισούμε.(ού τοι συνέχθειν έφυν αλλά συμφιλείν, Αντιγόνη, Σοφοκλής)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δημήτρη, τι γερό και εύστοχο επιχείρημα ιστορικό και ανατριχιαστικό τόσο, ώστε να σκεφτούμε όλοι μας (αν διαθέτουμε την υποτυπώδη έστω νοημοσύνη)ότι ο Άλλος έχει όνομα, έχει μια οικογένεια που τον περιμένει να ανοίξει την πόρτα και να μπεί στο σπίτι του, που κλαίει και χαίρεται και πονάει όπως ο καθένας μας, που το παλεύει είτε στη γη που γεννήθηκε είτε σε οποιοδήποτε χώμα πατάει, που έχει κάτω από το δέρμα του το ίδιο αίμα με όλους,που πονάει όταν δέχεται χτυπήματα, που....ατελείωτα που.Ο Άλλος είμαστε όλοι μας
    και γεννηθήκαμε φτιαγμένοι για να αγαπάμε και όχι για να μισούμε.(ού τοι συνέχθειν έφυν αλλά συμφιλείν, Αντιγόνη, Σοφοκλής)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα σχολικά χρόνια των παππούδων μας (1950-1960) Β΄ Μέρος

Τα σχολικά χρόνια των γονιών μας (1970-1980)

30 χρόνια μετά.... η συνάντηση δύο φίλων